panie Marku
  • danonek
    8.05.2002
    8.05.2002
    Jak brzmi biernik pysznego Danonka (Danonek to nazwa własna serka czy jogurtu)? Czy jest równy dopełniaczowi?
  • druhna naczelniczka
    13.01.2006
    13.01.2006
    Witam!
    W Związku Harcerstwa Polskiego po raz pierwszy w jego historii wybrano na funkcję Naczelnika ZHP kobietę. Pojawiła się wątpliwość:
    - druhna naczelnik
    czy
    - druhna naczelniczka?
  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • Feminatywy

    16.10.2021
    16.10.2021

    Szanowni Państwo!


    Opierając się na definicji p. dr. Łazińskiego: feminatywy to „żeńskie warianty nazw wykonawców czynności oraz osobowych nazw charakterystycznych”, czy słowa „żona”, „córka”, „matka” są feminatywami (żeńskimi wariantami osobowych nazwy charakterystycznych „mąż”, „syn”, „ojciec”)?


    Pozdrawiam

    Piotr Chyliński

  • Huawei
    31.05.2019
    31.05.2019
    Dzień dobry
    Chciałem dowiedzieć się, czy słowo Huawei – nazwa chińskiego producenta smartfonów – można odmieniać. Jeśli tak, to jak?

    Mateusz
  • Jak mały może być zespół?
    24.11.2014
    24.11.2014
    Witam,
    jestem studentem architektury. Obecnie pracuję nad projektem małego zespołu domów jednorodzinnych. Wielkość obszaru wskazuje na to, że powinny się na nim znaleźć trzy domy, a może nawet dwa. Moje pytanie brzmi, czy dwa domy to ciągle zespół?
    Pozdrawiam i proszę o odpowiedź
  • Medale zalegają w gablotach
    29.06.2014
    29.06.2014
    „Marek przeszedł wzdłuż sali, w ciszy przyglądając się medalom pamiątkowym zdobiącym ściany i zalegającym w gablotach”. Jak powinnam odmienić zdobiące i zalegające. Czy tak jak jest, czy -ych, bo to liczba mnoga? Nie mogę sobie poradzić.
    Dziękuję!
  • miejscownik od nazwisk angielskich
    22.10.2003
    22.10.2003
    Jak należy zapisać miejscownik od męskich nazwisk Connaught, Booth i Pace? Przypuszczam, że Connaucie i Boocie lub Boosie, ale w ostatnim przykladzie jestem bezradny. Pasie? Pejsie?
    Marek Biernacki
  • mój facet czy mój mężczyzna?
    29.10.2007
    29.10.2007
    Czy nie sądzą Państwo, że od dłuższego czasu następuje proces deprecjacji słowa mężczyzna na rzecz wszechobecnego faceta? Mój facet to, mój facet tamto, dla facetów, o facetach, faceci są… itd. Nawet tam, gdzie naturalne wydawałoby się użycie mężczyzny jako antonimu słowa kobieta, mowa jest o facecie. Np. wiele portali internetowych ma dział Kobieta, ale już nie Mężczyzna – jest tylko Facet. Skąd taka niechęć do używania słowa mężczyzna, i to wcale nie tylko w potocznej rozmowie?
  • myśliwa
    6.03.2007
    6.03.2007
    Proszę o poradę w kwestii terminu tłumaczonego z języka angielskiego. Jak powiedzieć na kobietę, która jest myśliwym: Zosia, kobieta-myśliwy czy Zosia, łowczyni? Tłumacz przetłumaczył z angielskiego (the hunter) – myśliwa ;-)
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
    Anna Choma
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego